PAMIĘĆ O ZMARŁYCH W NASZEJ WSPÓLNOCIE

 

Księga Zmarłych lecz Żyjących

Od listopada 2008 r. w kościele przy bocznym ołtarzu pojawiła się „Księga Żyjących”, w której wypisane są wszystkie imiona i nazwiska zmarłych w naszej Parafii w ostatnich 33 latach. Księga zawiera 365 kartek (jedna na każdy dzień roku). Codziennie otwierana jest na danym dniu. W ten sposób okazujemy naszą modlitewną pamięć o naszych Zmarłych. Przy księdze umieszczony jest także specjalny świecznik. Zapalona przez żyjących świeca jest symbolem naszej modlitwy.

W księdze tej dopisujemy tych, których śmierć zastaje. W miesiąc po pogrzebie odprawiana jest w naszym kościele msza święta w intencji osoby Zmarłej. Od tej chwili, przez następne lata, w dzień rocznicy śmierci wspólnota parafialna pamięta o tych, którzy od nas już odeszli.

Odpusty

Odpust jest darowaniem wobec Boga kary doczesnej za grzechy zgładzone już co do winy. Wierny otrzymuje go – po spełnieniu określonych warunków –  za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienia ze skarbca zasług Chrystusa i świętych. Odpusty opierają się na dwóch prawdach teologicznych: świętych obcowaniu i skarbcu zasług Chrystusa. Prawda o świętych obcowaniu oznacza wspólnotę wiernych tworzących jeden Kościół, czyli jedno Mistyczne Ciało, którego Głową jest Jezus Chrystus. Członkami tego organizmu są zarówno święci, którzy już osiągnęli swój cel i cieszą się oglądaniem Boga, stanowiąc Kościół chwalebny, jak również ci, którzy w czyśćcu jeszcze dopełniają kary za swoje grzechy odpuszczone co do winy, tworząc Kościół cierpiący. My zaś, idący przez tę ziemię po chrzcie stanowimy wspólnotę Kościoła pielgrzymującego. Będąc w drodze możemy doświadczać pomocy świętych (orędują za nami) ale także jesteśmy zobowiązani do pomocy naszym braciom, którzy nas poprzedzili i cierpią w czyśćcu. Stąd nasza modlitwa za Zmarłych staje się wyrazem naszej świadomości wiary, naszej miłości wobec Zmarłych i odpowiedzialności za ich los w wieczności.

Nauka o skarbcu Kościoła ma swoje źródło w tajemnicy odkupieńczej ofiary Chrystusa wysłużonej na krzyżu. Do powiększenia tego skarbca przyczyniają się także zasługi Najświętszej Bogarodzicy i wszystkich wybranych – świętych. Ich modlitwy i dobre czyny wypełniają ów skarbiec Kościoła powierzony przez Boga św. Piotrowi i jego następcom, aby z niego czerpali i rozdawali wiernym dla ich zbawienia.

Warunki szczegółowe dla uzyskania odpustu:

1. Spowiedź sakramentalna
2. Komunia eucharystyczna
3. Modlitwa w intencjach Ojca Świętego
4. Wykluczenie wszelkiego przywiązania do grzechu, nawet powszedniego

W dniach od 1 do 8 listopada włącznie codziennie można zyskać odpust zupełny za pobożne nawiedzenie cmentarza i odmówienie modlitwy (choćby myślnie) za zmarłych. Odpust ten wolno ofiarować jedynie za zmarłych.

W dniu 2 listopada wierni mogą uzyskać (jeden raz) odpust zupełny, który można ofiarować tylko za dusze w czyśćcu cierpiące. W tym celu należy nawiedzić pobożnie kościół lub kaplicę publiczną i odmówić tam Modlitwę Pańską i Wyznanie Wiary.

 

Msza święta w miesiąc po pogrzebie

W tradycji religijnej od wieków ukształtował się zwyczaj gromadzenia się rodziny Zmarłego w trzydziesty dzień po śmierci/pogrzebie, w pierwszą rocznicę śmierci, a także w kolejne rocznice. Okazją do tego spotkania jest msza święta w intencji tej osoby, zamawiana przez rodzinę.

W naszej parafii jest zwyczaj, odprawiania mszy świętej w trzydziesty dzień po śmierci/pogrzebie za osobę Zmarłą, której pogrzeb odbył się w naszej świątyni. Termin tej mszy jest  ogłaszany podczas pogrzebu. Stypendium mszalne pochodzi z części ofiar zebranych podczas mszy pogrzebowej na tacę.

 

Modlitwa wypominkowa

W tradycji religijnej modlitwa za Zmarłych ma swoją długą tradycję. Jest ona formą modlitwy wstawienniczej. Zwyczaj tej modlitwy, przywołującej konkretnych ludzi z imienia pochodzi z praktyki zakonnej. Wspólnota ta modliła się często za braci nieobecnych, także za Zmarłych. Przy okazji prośby o modlitwę istnieje zwyczaj składania ofiary pieniężnej. Przez cały kolejny rok trwać będzie w naszej świątyni modlitwa za tych, którzy odeszli.

Wypominki jednorazowe

W dzień Zaduszny (2 listopada) polecamy Zmarłych w wypominkach jednorazowych. Imiona i rodziny można zgłaszać u księży na specjalnie przygotowanych kartkach wyłożonych w kościele. Tę modlitwę rozpoczniemy 2 listopada o g. 17.00. O g. 18.00 odprawiamy uroczystą mszę świętą żałobną w ich intencji.

Wypominki roczne

Do modlitwy wypominkowej za naszych Zmarłych zapraszamy zasadniczo w pierwszy poniedziałek miesiąca o g. 17.00. Po zakończeniu celebrowana jest uroczysta msza święta żałobna za Zmarłych polecanych w wypominkach rocznych.

Terminy:

Modlitwa wypominkowa odprawiana jest w naszym kościele raz w miesiącu, w poniedziałki od g. 17.00 według następujących terminów:

7 listopada 2022; 5 grudnia 2022r., 2 stycznia 2023r., 6 lutego, 6 marca, 3 kwietnia, 1 maja, 5 czerwca, 3 lipca, 7 sierpnia, 4 września, 2 października.

Po niej odprawiana jest uroczysta msza święta żałobna za tych Zmarłych.

 

 

Światło i kwiaty na grobie

Świadomość wiary w życie wieczne powoduje, że człowiek nawiedza groby swoich bliskich, stara się o nie dbać. Jest to wyraz naszego szacunku wobec Zmarłych ale też winna nam towarzyszyć świadomość modlitwy przy grobach. Wyrazem naszej modlitwy jest zapalone światło i żywe kwiaty umieszczane na grobach. Są one jedynie znakiem naszej modlitwy i pamięci.

Nie od ilości zapalonych świateł i przepychu kwiatów na grobach zależeć będzie wieczne szczęście naszych Zmarłych. Pamiętajmy, szczególnie w dniach listopadowych, że najważniejsza jest nasza pamięć modlitewna, ofiarowane odpusty za Zmarłych i uczestnictwo we mszy świętej w intencji Zmarłych. Wszystko inne jest tylko zewnętrznym znakiem modlitwy (m.in. nawiedzanie grobów, znicze, kwiaty) objawiającej naszą świadomość religijną i postawę wiary dojrzałej.

 

Msza święta gregoriańska

Msza gregoriańska to trzydzieści mszy odprawianych w intencji jednej osoby zmarłej, w ciągu trzydziestu kolejnych dni. Nazwa pochodzi od imienia papieża Grzegorza I Wielkiego, który polecił odprawiać przez trzydzieści dni msze za zmarłego mnicha benedyktyńskiego.

Msze gregoriańskie wywodzą swoją nazwę od imienia papieża Grzegorza Wielkiego (540-604; papież od 590). Są związane z wydarzeniem, które miało miejsce z jego inspiracji. Grzegorz przed swoim wyborem na papieża był przełożonym założonego przez siebie w 575 roku klasztoru na wzgórzu Celio w Rzymie. W IV Księdze Dialogów Grzegorz stwierdza, że ofiara Mszy św. pomaga osobom potrzebującym oczyszczenia po śmierci (por. Patrologia Latina, 77, 416) i jako przykład podaje doświadczenie z życia swojego klasztoru. Po śmierci jednego z mnichów imieniem Justus, w jego celi znaleziono trzy złote monety, których posiadanie sprzeciwiało się regule życia zakonnego, przewidującej wspólne korzystanie z dóbr materialnych. Grzegorz, aby pomóc zmarłemu oczyścić się po śmierci z powyższego grzechu, polecił odprawienie za niego trzydziestu Mszy św. - każdego dnia jednej. Po trzydziestu dniach zmarły Justus ukazał się w nocy jednemu z braci, Kopiozjuszowi, mówiąc, że został uwolniony od wszelkiej kary. Kopiozjusz nic nie wiedział o odprawianych Mszach św. i gdy później ujawnił treść swojego widzenia, pozostali współbracia doszli do wniosku, że nastąpiło ono w trzydziestym dniu, kiedy odprawiano Msze św. za Justusa. Uznano to za znak, że Msze św. odniosły oczekiwany skutek (por. tamże, 420-421).

Pod wpływem autorytetu Grzegorza - także jako biskupa Rzymu - zwyczaj odprawiania trzydziestu Mszy św. za osobę zmarłą zyskiwał swoje miejsce w praktyce religijnej Wiecznego Miasta. W Europie rozprzestrzeniał się stopniowo, począwszy od VIII wieku, najpierw w klasztorach, potem także w innych kościołach.

Jeżeli chodzi o znaczenie Mszy gregoriańskich nie istnieje żadna oficjalna doktryna Kościoła związana z nimi. Powinny one być traktowane jako Msze św. za zmarłych. Zwyczaj ofiarowania Mszy św. za zmarłych jest tradycją przedgregoriańską, która została potwierdzona oficjalnie przez Sobór Trydencki jako najbardziej skuteczny sposób modlitwy za osoby, które potrzebują oczyszczenia po śmierci. Kościół jest przekonany o nieskończonej wartości Mszy św., wypływającej z zasług Chrystusa. Znaczenie to dotyczy nie tylko samych uczestników Mszy św., ale także osób lub spraw, w intencji których jest ona odprawiana przez kapłana. Zwyczaj odprawiania Mszy gregoriańskich znalazł swoje potwierdzenie przez Stolicę Apostolską dopiero w XIX wieku (istniały wątpliwości zgłaszane przez niektórych teologów zwłaszcza w XVI i XVII w.) i to wyłącznie jako pobożna praktyka wiernych, oparta na ich przeświadczeniu, które nie jest sprzeczne z nauką Kościoła. W wypadku Mszy gregoriańskich mamy więc do czynienia tylko z przekonaniem wiernych, które wskazywało zawsze na szczególną skuteczność powyższych Mszy św. Podobnie jak pozostałe intencje mszalne ofiarowane za osoby zmarłe, są one prośbą o uwolnienie zmarłego od konsekwencji grzechu. Sama liczba trzydzieści nie może być nigdy łączona z gwarancją wybawienia od pokuty po śmierci. Człowiek, zgodnie ze swoją naturą, poszukuje pewności dotyczącej losu zmarłych. Msze gregoriańskie nie mogą być jednak podstawą takiej gwarancji. Człowiek może zawsze prosić, ale tym, który wysłuchuje próśb jest Bóg. Ostateczną wartość podobnych Mszy św. zna tylko On.

Istnieją także szczegółowe regulacje kościelne dotyczące Mszy gregoriańskich. Określają one liczbę Mszy św. na trzydzieści odprawianych w trybie ciągłym. Ponadto określa się jednoznacznie, że Msze gregoriańskie mogą być odprawiane za jednego tylko zmarłego, nigdy zaś zbiorowo za kilku zmarłych. Ważna jest ciągłość dni; same natomiast Msze św. mogą być sprawowane przez wielu księży i w wielu miejscach.

Ks. Andrzej Dańczak,  (www.katecheta.pl)